Στις 7 Ιουλίου πραγματοποιήθηκε με επιτυχία η πρώτη οπτική ζεύξη με το διαστημόπλοιο «Ψυχή» της NASA σε απόσταση περίπου 265 εκατομμυρίων χιλιομέτρων μακριά από τη γη.

Helmos_14_07_2025a
Πρόκειται για ένα πρωτοποριακό πείραμα το οποίο είχε αναλάβει το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών (ΕΑΑ) μέσω του Ινστιτούτου Αστρονομίας, Αστροφυσικής, Διαστημικών Εφαρμογών & Τηλεπισκόπησης (ΙΑΑΔΕΤ) σε συνεργασία με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA) και την Εθνική Υπηρεσία Αεροναυτικής και Διαστήματος της Αμερικής (NASA).
Για την επίτευξη αυτού του στόχου τόσο η προηγούμενη Διοίκηση του ΕΑΑ υπό τον Πρόεδρο κ. Μανώλη Πλειώνη όσο και η παρούσα υπό τον νέο Πρόεδρο κ. Σπύρο Βασιλάκο (πρώην Διευθυντή ΙΑΑΔΕΤ) όχι μόνο διέθεσε τις δύο εθνικές υποδομές, αυτές του αστρονομικού σταθμού στο Κρυονέρι Κορινθίας και το τηλεσκόπιο Αρίσταρχος στο Αστεροσκοπείο Χελμού, αλλά δημιούργησε εκείνο το θεσμικό και οικονομικό πλαίσιο ώστε το ΕΑΑ να μπορεί να ανταποκριθεί στην εν λόγω αποστολή. Φυσικά καθοριστικό ρόλο έπαιξε και η στρατηγική συνεργασία του ΕΑΑ με την ESA, τη Γενική Γραμματεία Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, και με την Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας του Υπουργείου Ανάπτυξης.
Ο αστρονομικός σταθμός Κρυονερίου χρησιμοποιήθηκε για την εκπομπή του οπτικού laser προς το διαστημόπλοιο με σκοπό η «Ψυχή» να αναγνωρίσει τη θέση μας στη γη με μεγάλη ακρίβεια, ενώ από το Αστεροσκοπείο Χελμού, το μεγαλύτερο οπτικό τηλεσκόπιο των Βαλκανίων, έγινε η λήψη του σήματος laser που εξέπεμψε το διαστημόπλοιο. Σε όλη αυτή την προσπάθεια το ΕΑΑ ένωσε τις δυνάμεις του με διεθνείς ομάδες που προέρχονται από την ESA, τη NASA, και άλλες Ευρωπαϊκές εταιρίες με εξειδίκευση στον χώρο των οπτικών τηλεπικοινωνιών.
Η ιστορικών διαστάσεων αυτή επιτυχία οφείλεται, σε μεγάλο βαθμό, σε όλη την ομάδα υποστήριξης των τηλεσκοπίων του ΙΑΑΔΕΤ/ΕΑΑ που, για πολλά χρόνια, διατηρεί τα τηλεσκόπια σε άριστη κατάσταση ώστε να μπορέσουν να συμβάλουν σε τέτοια απαιτητικά πειράματα. Ξεχωριστή ήταν η συμμετοχή του Μανώλη Ξυλούρη (Ασκούντα Καθήκοντα Διευθυντή του ΙΑΑΔΕΤ) ο οποίος είχε την επίβλεψη της προετοιμασίας των αστεροσκοπείων Κρυονερίου και Χελμού για τους σκοπούς του πειράματος από την πρώτη στιγμή καθώς και τη συνεχή επικοινωνία με τις ομάδες της ESA και της NASA και όλων των εμπλεκόμενων φορέων.
Ιδιαίτερη ήταν επίσης η συμμετοχή των Θανάση Μαρούση (για την τεχνική υποστήριξη), Γιάννη Αλικάκο και Αλέξη Γουρζέλα για την υποστήριξη των επιχειρήσεων στο πεδίο (αστεροσκοπεία Κρυονερίου και Χελμού) καθώς και των Άκη Χάσκα και Γρηγόρη Κυρίτση για την βοήθεια σε τεχνικά και οργανωτικά ζητήματα. Ανεκτίμητη ήταν επίσης και η βοήθεια που παρείχαν τα στελέχη της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (με ιδιαίτερα σημαντική συμμετοχή εκείνη του κ. Χάρη Πανώριου) ως προς τη δέσμευση του εναέριου χώρου για την επίτευξη του συγκεκριμένου πειράματος, του Δρ. Ηλία Παναγιώτη για την ακριβή μέτρηση των συντεταγμένων των δύο τοποθεσιών, καθώς και της ομάδας του εργαστηρίου pcrl του ΕΜΠ για την υποστήριξη σε οπτικές διατάξεις.
Για το επόμενο διάστημα είναι προγραμματισμένες τρεις ακόμα οπτικές ζεύξεις.
Τέλος στόχος της παρούσας Διοίκησης του ΕΑΑ είναι η ανάδειξη της Ελλάδας σε Ευρωπαϊκό πυλώνα ανάπτυξης και καινοτομίας στις νέες διαστημικές τεχνολογίες επικοινωνιών (ευρυζωνικό δίκτυο του διαστήματος).
Στον παρακάτω σύνδεσμο είναι αναρτημένη η επίσημη ανακοίνωση της ESA:

Share this post